Việc thiết kế một vườn rau, củ, quả trên sân thượng tự cung cấp thực phẩm sạch đang là giải pháp tốt nhất cho những gia đình ở thị trấn, thành phố. Để có được vườn rau xanh mướt, được thu hái quanh năm, bạn phải lựa chọn loại rau thích nghi được với nhiệt độ nắng nóng, mưa nhiều ở vị trí này. Một trong số đó phải kể đến rau muống, loại rau giàu dinh dưỡng, dễ sống, phát triển mạnh, ít công chăm sóc.
Đặc điểm cây rau muống
Đặc điểm hình thái
Rau muống có hai loại:
Rau muống nước: Thường sinh sống ở nơi nhiều nước, ẩm ướt. Thân to, cuống thường có màu đỏ, mọng nước.
Rau muống cạn: Trồng trên mặt đất khô, không cần quá nhiều nước, thân trắng, kích thước thân nhỏ.
Cả hai loại rau muống đều có:
Thân đều rỗng, mọc dày, có nhiều đốt, vỏ thân nhẵn bóng.
Lá có hình ba cạnh, nhọn ở đỉnh.
Hoa to, có màu trắng hoặc hồng, hoa mọc đơn hoặc mọc theo chùm nhỏ, có từ 2 – 3 hoa trên một cuống.
Quả nang tròn, đường kính dao động từ 7 – 9mm, chứa 4 hạt có lông màu hung, kích thước hạt khoảng 4mm.
Đặc điểm sinh thái
Rau muống trồng thu hái lá và thân non để chế biến món ăn hay làm thuốc.
Cây rau muống thường được gieo vào tháng 2 đến tháng 8 dương lịch hàng năm.
Sinh trưởng tốt trong điều kiện khí hậu nóng ẩm, nhiệt độ dao động từ 25 – 30 độ C, nơi có ánh sáng toàn phần.
Không sống được hoặc phát triển kém ở các vị trí cao trên 700m so với mực nước biển.
Rau muống là loại rau ngắn ngày, có tốc độ sinh trưởng khá mạnh, sau trồng khoảng 1 tháng là có thể thu hái.
Cách trồng cây rau muống trên sân thượng
Rau được trồng trên sân thượng thường là rau muống cạn bởi chúng có nhiều đặc tính phù hợp với điều kiện thời tiết vị trí này.
Chuẩn bị vật dụng trồng
Khi trồng rau trên sân thượng bạn cần chuẩn bị vật dụng như thùng xốp, chậu, khay, xô, hay tận dụng những chai, lọ đã bỏ đi.
Nên nhớ, các vật dụng này cần được kê cao hơn so với mặt sân ít nhân từ 4cm, có lỗ thoát nước hoặc bạn cần thiết kế các lỗ nhỏ để nước không bị ứ đọng quá nhiều khi mưa xuống hay nước tưới.
Ngoài ra, cần chuẩn bị xẻng chuyên dùng trồng rau tại nhà (Loại nhỏ), bao nilong loại to, rọ thủy canh, dung dịch thủy canh, bút thử nồng độ thủy canh.
Chuẩn bị giống
Rau muống cạn được nhân giống bằng cách gieo hạt, vừa cho năng suất cao vừa tiết kiệm thời gian.
Khi mua hạt giống nên chọn lọc hạt to, chắc mẩy, không sâu mọt thì tỉ lệ nảy mầm sẽ cao.
Lựa chọn thời điểm trồng
Ngày nay, hầu hết các giống rau, củ, quả trong đó có rau muống được “thuần chủng” nhằm thích nghi với điều kiện khí hậu khác nhau.
Vì thế, bất kể thời điểm nào trong năm khi bạn đã sẵn sàng làm vườn ở sân thượng thì đều có thể tiến hành trồng rau.
Chuẩn bị giá thể hoặc đất trồng
Nếu trồng thủy canh: Nên chuẩn bị giá thể như than bùn, xơ dừa, mùn cưa, trấu hun,…
Nếu trồng trên đất: Bạn có thể mua đất chuyên trồng rau, củ, quả hay tự làm đất.
Trường hợp đất tự làm cần phải xử lý mầm bệnh có trong đất bằng vôi rồi phơi ải trước khi trồng ít nhất 1 tháng.
Đồng thời, cần bổ sung dinh dưỡng cho đất bằng các loại phân bón.
Tuy nhiên, với diện tích sân thượng eo hẹp, đất mua sẵn là lựa chọn tốt hơn cả vừa đạt các tiêu chuẩn vừa giúp bạn tiết kiệm thời gian làm đất.
Xử lý hạt giống
Khi đã có hạt giống đạt tiêu chuẩn, hãy ngâm chúng vào nước sạch ở nhiệt độ từ 20 – 30 độ C trong vòng từ 3 – 4 giờ đồng hồ. Sau đó, vớt hạt ra, bạn có thể mang đi gieo luôn hoặc để chắc chắn hạt nhanh nảy mầm thì rửa hạt lại với nước lã, ủ hạt trong khăn ẩm khoảng 24 giờ hoặc nhiều hơn cho đến khi hạt nứt nanh mới đem gieo.
Cách trồng rau muống thủy canh
Đục lỗ nắp thùng xốp theo kích thước vừa với rọ thủy canh. Trung bình mỗi rọ cách nhau từ 3 – 4 cm. Số lượng rọ phụ thuộc vào kích thước nắp thùng xốp.
Tiếp theo, cho rọ vào lỗ đã đục trên nắp thùng, cho giá thể vào 2/3 chiều cao của rọ.
Sau đó, pha dung dịch thủy canh với nước sạch (Lưu ý, liều lượng dung dịch cần đúng theo chỉ dẫn của nhà sản xuất). Rồi đổ vào thùng xốp sao cho mực nước ngập 2/3 giá thể.
Lấy hạt giống đã ngâm, ủ tra vào giá thể. Mỗi rọ nên để 4 – 5 hạt giống.
Nhân giống rau muống bằng cách gieo hạt trực tiếp vào đất trồng
Đổ đất trồng gần đầy miệng các vật dụng, tiến hành rạch rãnh với độ sâu 1cm, gieo hạt đã qua xử lý vào rãnh rồi lấp rãnh lại với lượng đất mỏng. Rồi tưới nước ngay sau khi trồng.
Hướng dẫn chăm sóc cây rau muống đúng cách
Rau muống cạn rất dễ sống, khả năng tự sinh trưởng khá cao. Tuy nhiên, mỗi ngày bạn nên bỏ ra một chút thời gian chăm sóc cho rau để có được vườn rau xanh mướt.
Cung cấp nước cho rau
Đối với trồng rau muống thủy canh: Sau trồng, định kỳ 3 ngày/lần kiểm tra nồng độ dung dịch thủy canh trong thùng xốp để bổ sung thêm nước. Và quan sát xem nước có bị vấy bẩn, mọc rêu tảo hay không để vệ sinh thùng sạch sẽ. Tránh gây mầm bệnh cho cây.
Đối với trồng rau thông thường: Tùy vào điều kiện thời tiết mà lượng nước cần được điều chỉnh sao cho phù hợp. Nước quá ít sẽ khiến rau còi cọc, thậm chí khô héo. Định kỳ, 2 ngày tưới nước cho rau một lần.
Phân bón
Đối với trồng rau trực tiếp trên mặt đất:
Rau muống là loại rau ngắn ngày, do đó, cần có thời gian bón phân sớm hơn các loại rau khác.
Bón phân lần 1: Sau khi cây được từ 2 – 3 cặp lá, pha 8g phân Ure và 10g phân Super lân pha với 4 – 5 lít nước tưới cho cây vào buổi chiều râm mát. Sáng sớm hôm sau nên tưới xả lại với nước lã cho rau.
Bón phân lần 2: Cách lần đầu 15 ngày, pha 8g phân NPK hoặc phân DAP với 5 lít nước và tưới như lần 1.
Bón phân sau khi thu hoạch lần đầu: Khi rau muống đã có thể thu hoạch, bạn nên cắt ngang gốc, chừa lại gốc cách mặt đất từ 2 – 3cm. Sau 10 ngày, khi cây đã nhú mầm mới, tiếp tục các loại phân bón với liều lượng như lần 1 và 2.
Tỉa thưa cây
Nếu rau muống quá dày, cây sẽ còi cọc, sinh trưởng kém, vì thế, nên tỉa thưa để cây có độ thông thoáng, hút được chất dinh dưỡng nhiều hơn.
Phòng trừ sâu bệnh hại
Cây rau muống chủ yếu bị sâu khoang, sâu ba ba, sâu đo gang,… ăn lá, do đó, bạn có thể tự tay bắt chúng hoặc ngắt bỏ lá bị sâu cuốn. Chỉ nên sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khi vườn rau mắc bệnh quá nặng. Và sau phun ít nhất từ 35 đến 40 ngày mới được thu hái.
Với cách trồng và cách chăm sóc đơn giản như trên, hy vọng đã giúp bạn có thể bắt tay ngay vào việc trồng rau trên sân thượng, đưa những món ăn ngon, sạch từ rau muống vào bữa cơm gia đình.