Đất là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá đối với cuộc sống của con người, chúng là môi trường quan trọng để phát triển nông nghiệp. Trong ngành nông nghiệp, đất thịt, đất cát và đất sét chiếm phần lớn diện tích, có thể nói đất sét là loại có nhiều đặc điểm khác biệt nhất. Cũng như những loại đất khác, để tăng năng suất, hiệu quả cho cây trồng, chúng ta cần tìm hiểu cách làm tơi đất sét.
Một vài điểm đặc trưng của đất sét
Trong nông nghiệp, cái tên đất sét có lẽ không còn quá xa lạ đối với mọi người. Đây là một loại đất đặc biệt bởi chúng có những tính chất khác so với đất thịt, đất cát.
Cụ thể đó là đất sét được cấu thành từ những hạt nhỏ li ti, chúng dính sát vào nhau và không hề có một khoảng trống nào giữa các hạt. Trong khi ấy đất cát gồm những hạt lớn, chúng có những khoảng trống và cho phép không khí có thể len vào được. Chính cấu trúc khác biệt ấy đã tạo nên những đặc tính riêng biệt chỉ có ở đất sét.
Đặc điểm tiêu biểu ở đất sét đó là chúng tương đối chắc và dẻo vì vậy chúng ta sẽ cảm giác khá nặng khi thử vo tròn một nắm đất sét trong lòng bàn tay. Bên cạnh đó khi trộn với nước, đất sét sẽ dần dần trở thành hỗn hợp dính dính vào tay, đến khi hỗn hợp khô lại, mọi người sẽ cảm nhận được chúng trở nên tương đối mượt và trơn.
Đất sét gồm nhiều loại khác nhau, có sự phân chia thành nhiều nhóm đất sét khác nhau là bởi hàm lượng các chất có trong thành phần là không giống nhau. Cũng phụ thuộc vào các hợp chất có trong đất mà đất sét có rất nhiều màu, cực kỳ đa dạng. Một số màu sắc thường gặp ở đất sét đó là màu trắng, màu xám xịt, màu đỏ – da cam sẫm.
Đất sét sử dụng để làm gì?
Như bao loại đất khác, đất sét cũng là môi trường để cây cối, thực vật sinh sôi và phát triển. Tuy nhiên với cấu trúc của đất sét, con người nghiên cứu ra rằng đây là một môi trường rất kén cây trồng. Như bạn đã biết, đất sét có cấu tạo gồm những hạt nhỏ li ti kết dính chặt với nhau, hầu như không có lỗ trống. Vì vậy, cấu tạo này khiến đất không thoáng khí.
Xuất phát từ cấu trúc đặc biệt này, con người ta đã tìm ra được những ưu và nhược điểm khi sử dụng đất sét trong nông nghiệp.
Những nhược điểm thường gặp đó là cây trồng trong môi trường này thường rất khó để phát triển rễ. Ngoài ra, vì không thoáng khí, đất sét có khả năng giữ nước lâu. Đặc tính này sẽ làm cho bộ rễ gặp nguy cơ bị thối vì úng nước. Để khắc phục những nhược điểm trên, người làm nông cần biết cách làm tơi đất sét để góp phần nâng cao năng suất.
Bên cạnh những nhược điểm kể trên, khả năng giữ nước lâu của đất sét cũng mang đến điểm lợi. Cụ thể nước và dưỡng chất của đất, phân bón sẽ được giữ lại lâu hơn so với các loại đất khác. Trong điều kiện này, cây phát triển thuận lợi vì được hấp thụ rất nhiều chất bổ dưỡng.
Nhìn chung, đất sét không được ứng dụng nhiều trong quá trình trồng cây. Người ta nhận xét, đất sét vốn là loại đất xấu và theo kinh nghiệm của cha ông để lại, chúng thường được tận dụng để trồng rừng và một số nhóm cây công nghiệp.
Muốn cây sinh sống và phát triển được trong môi trường này, người nông dân cần biết cách làm tơi đất sét. Đây là yếu tố quan trọng giúp tăng năng suất cây trồng đối với đất sét nói riêng và các loại đất nói chung.
Bên cạnh đó, người ta còn luôn biết đến đất sét với vai trò nguyên liệu chính để làm gốm sứ. Bởi vì khi ẩm, đất sét tương đối mềm, dẻo và con người có thể tạo hình hài đơn giản bằng tay. Sau đó, khi đất đã khô nó sẽ trở nên rắn chắc hơn, người ta thường sử dụng nhiệt độ cao để khiến đất sét ẩm cứng hơn. Quá trình này hay còn được biết đến với tên gọi là nung.
Nhờ thuộc tính đặc biệt này, cha ông ta đã sáng tạo và sử dụng đất sét làm nguyên liệu chính sản xuất đồ gốm sứ với đặc điểm cứng, chắc chắn. Đây là điều chỉ đất sét có thể làm được, đó là lí do vì sao chúng rất đặc biệt so với các loại đất khác.
Học cách làm tơi đất sét
Tại sao phải làm tơi đất sét?
Đất sét sử dụng để trồng cây sau một thời gian sẽ gặp tình trạng chai, cứng và mất đi độ tơi xốp của cây. Chính vì lý do này mà năng suất cây trồng bị sụt giảm rất nhiều, từ đó khiến cây trở nên yếu hơn và có nguy cơ bị sâu bệnh.
Học cách làm tơi đất sét có nghĩa là bạn đang cải thiện sức khỏe của đất đai và là một cách để bảo vệ tài nguyên đất quý giá. Cây trồng chỉ sinh trưởng và phát triển tốt khi điều kiện đất đai ổn định. Vì vậy, người nông dân nên nắm được cách làm tơi đất sét qua việc cải tạo đất hiện tại.
Thực hiện cải tạo đất sét
Đất sét là môi trường kén cây trồng, vì thế cách làm tơi đất sét, cải tạo chất lượng đất cũng khá khó thực hiện. Phương pháp cải tạo đất thường được thực hiện như sau:
Trước khi tiến hành cải tạo, điều đầu tiên chúng ta cần phải làm đó là kiểm tra độ pH của đất để có những điều chỉnh phù hợp. Theo nghiên cứu, khi độ pH của đất rơi vào khoảng từ 6 – 7 là mức lý tưởng. Còn trong trường hợp độ pH của đất thấp hơn 6 (đất quá nhiều Acid) hoặc cao hơn 7 (đất quá nhiều Alkaline) thì thực vật rất khó sinh trưởng phát triển bình thường. Đất sét rất dễ gây tình trạng thối, úng nước cho cây, vì vậy chúng ta cần tăng cường độ thoát nước của đất.
Cụ thể, để tăng độ thoát nước ta phải trồng phân xanh, phân súc vật đã tơi cùng với đất sét trước khi thực hiện trồng cây. Trong quá trình cây sinh sôi và phát triển, người nông dân cần được biệt quan tâm chăm sóc. Chúng ta phải liên tục rải cỏ, lá và phân xanh và đất để kích thích sự thoát hơi nước của đất.
Có thể nói, việc tiến hành cải tạo đất sét mất khá nhiều thời gian và công sức. Vì vậy, người nông dân cần thực sự kiên trì để thu được hiệu quả cao nhất. Quá trình thực hiện cải tạo đất quả thực rất vất vả và yêu cầu người lao động phải có kỹ thuật cao, tay nghề cao.
Chất lượng đất sét có thể được cải thiện, nâng cao bằng nhiều cách khác nhau. Tuy nhiên, quan trọng nhất đó là người nông dân phải biết cách làm tơi đất sét đúng kỹ thuật, đảm bảo sức khỏe cho đất. Đây là bước mang tính quyết định sự phát triển của thực vật trong môi trường đất sét.