Cập nhật nội dung chi tiết về Kỹ Thuật Trồng Cây Huỷnh — Viện Khoa Học Lâm Nghiệp Việt Nam mới nhất trên website Vitagrowthheight.com. Hy vọng thông tin trong bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu ngoài mong đợi của bạn, chúng tôi sẽ làm việc thường xuyên để cập nhật nội dung mới nhằm giúp bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất.
by
HUỶNH
Tên khác: Huệng
Tên khoa học: Tarrietia javanica Blume
hoặc Tarrietia cochinchinensis Pierre
Họ thực vật: Trôm (Sterculiaceae)
1. Đặc điểm hình thái
Cây gỗ lớn, đường kính ngang ngực có thể đạt trên 1m, chiều cao 25-35m. Thân tròn, thẳng, gốc có bạnh vè, vỏ trắng bạc, có nhựa trong. Lá kép chân vịt, có 3-7 lá chét, mặt trên nhẵn, mặt dưới phủ lông trăng bạc. Khi còn nhỏ cây có lá đơn nguyên và xẻ thuỳ chân vịt. Hoa tự viên chùy, đơn tính, mọc nách lá, màu hồng. Hoa cái có 5 lá noãn rời sau mỗi lá noãn hình thành 1 quả có cánh, cánh dài 7-8cm, rộng 1-2cm, mỗi quả có một hạt. Huỷnh 25-30 tuổi đã ra hoa, có quả và thường hàng năm ra hoa rất nhiều. Ra hoa tháng 4-5, quả chín vào tháng 8-9.
2. Đặc tính sinh thái
Huỷnh phân bố từ nam đèo Ngang đến Tây Nam Bộ nhưng gặp nhiều nhất ở Quảng Bình. Thường gặp ở độ cao dưới 300m so với mực nước biển, không quá xa biển, nơi có nhiệt độ bình quân năm 22-26oC, lượng mưa bình quân 1500-2500mm.
Huỷnh ưa sáng, mọc tương đối nhanh, chiếm tầng trên của rừng, thường sống hỗn loài với Gụ, Trường, Trám, Chò, Ràng ràng, Chẹo, Bưởi bung. Huỷnh thích hợp với các loại đất vàng đỏ phát triển trên đá mẹ granít, phiến thạch mica, phiến thạch sét. Cây ưa đất tốt, sâu ẩm, còn tính chất đất rừng. Tuy nhiên nó cũng sống được ở những nơi có tầng đất mặt nông mỏng 20-40cm. Khi nhỏ Huỷnh thích hợp với ánh sáng nhẹ. Huỷnh tái sinh khá trong vùng phân bố tự nhiên, đặc biệt rừng sau khai thác có độ tàn che 0,3-0,8, số lượng cây tái sinh 1000-1500cây/ha với đủ các cấp chiều cao.
Lượng tăng trưởng bình quân hàng năm của Huỷnh trồng đạt 0,9-1cm về đường kính, 80-90cm về chiều cao. Từ tuổi 5 đến tuổi 12 có tốc độ sinh trưởng chiều cao và đường kính nhanh nhất, đạt 90-130cm và 1,4-2cm/năm. Huỷnh sinh trưởng tương đối nhanh, đã trồng có kết quả ở Ba Rền – Quảng Bình.
3. Giống và tạo cây con
Thu hái hạt, gieo hạt: Tháng 8-9 quả chín, cần thu hái kịp thời khi vỏ quả chuyển từ màu xanh sang màu nâu. Huỷnh sai quả, quả có cánh, nếu không thu hái kịp, quả sẽ phát tán theo gió. Hái quả về và đem ủ 4-5 ngày. 1 kg hạt có 1500-1700 hạt.
Đất vườn được xử lý, bón lót, lên luống, làm rãnh như đối với việc gieo các loài cây lá rộng khác.
Sau khi hạt nứt nanh có thể gieo theo rạch hoặc gieo vãi trên luống. Sau khi gieo, che phủ mặt luống để giữ ẩm. Tỷ lệ nảy mầm đạt 80-90%. Khi hạt nảy mầm, đem cấy vào bầu.
Vỏ bầu polyetylen, có đường kính 7-8cm, chiều cao 10-12cm. Ruột bầu gồm 80% đất vườn ươm + 20% phân chuồng hoai.
Che 40% ánh sáng cho cây, sau 3 tháng giảm còn 10-15%, sau 5 tháng có thể bỏ dàn che. Tùy theo thời vụ trồng, tiêu chuẩn cây con khác nhau.
Trồng cây con 6 tháng tuổi, có chiều cao 20-25cm vào vụ Xuân (tháng 2-3). Trồng cây con 9 tháng tuổi, có chiều cao 30-35cm vào vụ Thu.
4. Trồng và chăm sóc rừng
Áp dụng tiêu chuẩn ngành 04TCN-2006 – quy trình kỹ thuật trồng rừng Huỷnh của Bộ NN&PTNT.
Trồng Huỷnh trên đất còn có tính chất đất rừng, thoát nước, phát triển trên đá bazan, riolit, phấn sa, phiến sét, granit.
Nếu trồng theo băng kết hợp với cây nông nghiệp Huỷnh sẽ sinh trưởng tốt hơn.
Có thể trồng theo rạch nhưng phải chặt hết tầng cây cao, chỉ để lại tầng cây bụi, cây nhỏ có chiều cao 5-7m, phát rạch rộng 2-3m.
Trên rạch trồng một hàng cây, hàng cách hàng 7-10m, cây cách cây 2,5-3m. Mật độ 400-600 cây/ha.
Huỷnh thời kì đầu chịu bóng nhẹ, sau lớn lên dần ưa sáng và ưa sáng hoàn toàn. Vì vậy, khi chăm sóc phải đảm bảo cho Huỷnh khi còn nhỏ không bị phơi nắng hoàn toàn nhưng cũng không bị cớm rợp.
5. Khai thác, sử dụng
Gỗ Huỷnh có màu hồng sáng, phẩm chất tốt, giác lõi phân biệt. Giác màu nâu, lõi màu đỏ, cứng, nặng, tỷ trọng 0,65-0,72. Gỗ có thớ mịn, thẳng, bền, ít cong, vênh, không bị mối mọt, chịu được va đập mạnh, chịu mặn, thường được dùng trong xây dựng, đóng tàu thuyền và các đồ đạc trong gia đình.
Công ty Lâm nghiệp Long Đại – Quảng Bình đã trồng được hơn 400 ha rừng Huỷnh có lâm phần đạt tới 25 tuổi. Tăng trưởng bình quân về đường kính là 0,7-0,8 cm/năm, về chiều cao là 0,6-0,8m/năm. Cây sinh trưởng tốt, có nhiều triển vọng.
Tin mới nhất
Các tin khác
Kỹ Thuật Trồng Giổi Xanh — Viện Khoa Học Lâm Nghiệp Việt Nam
by
GIỔI XANH Tên khoa học: Michelia mediocris Dandy Họ thực vật: Ngọc lan (Magnoliaceae) (Nguồn chính: Nguyễn Thị Nhung, 2009) 1. Đặc điểm hình thái Cây gỗ lớn, thường xanh, cao 25-35m, đường kính ngang ngực đạt 80-100cm. Thân thẳng, tròn đều, phân cành cao. Cành non có lông, có lỗ bì trắng và có sẹo vòng. Vỏ xám, nhẵn, bong nhẹ. Thịt vỏ màu vàng nâu, mềm, dầy, có mùi thơm nhẹ. Lá đơn hình bầu dục dài, mọc cách, nhẵn, đầu có mũi ngắn, màu xanh nhạt, bóng, dài 8-15cm, rộng 3-5cm. Gân bên 10-16 đôi. Lá kèm có lông mặt ngoài.
Hoa đơn độc mọc đầu cành, cuống có lông, cánh hoa màu trắng. Quả kép dài 6-10cm, gồm nhiều hạt hình trứng thuôn hay cầu dẹt. Hạt màu đỏ.
2. Đặc tính sinh thái
Cây phân bố ở các vùng đồi núi có độ cao dưới 700m so với mực nước biển trong các rừng lá rộng thường xanh. Chúng phân bố rải rác từ Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Nghệ An cho tới Tây Nguyên. Giổi xanh ưa đất sâu ẩm, tốt, thoát nước. Nó mọc trên nhiều loại đất feralit phát triển trên gnai, micasit, phiến thạch sét, phiến thạch mica, macma axit. Chúng thường sống hỗn loại với các loài như Lim xẹt, Ràng ràng mít, Re, Ngát (ở miền Bắc) hoặc với Xoay, Thông nàng, Trám, Vạng, Giẻ (ở Tây Nguyên). Cây ưa sáng, sinh trưởng tương đối nhanh, tái sinh hạt tốt. Cây non chịu bóng nhẹ.
Mùa ra hoa tháng 3-4, quả chín tháng 9-10. Một kg hạt có 4500-5000 hạt. Hạt tốt, gieo đúng kỹ thuật có thể tạo được trên 2500 cây/1kg.
3. Giống và tạo cây con
Hạt giống được thu hái trên các cây giống từ 20 tuổi trở lên, có đường kính trên 30cm, thân thẳng đẹp, tán đều phân cành cao, cành nhỏ, không sâu bệnh trong rừng tự nhiên, rừng trồng hay trong các khu rừng giống chuyển hoá.
Hạt giống được thu hái từ tháng 8 đến tháng 10 ở các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên, từ tháng 9 đến tháng 11 ở các tỉnh vùng núi phía Bắc.
Chỉ thu quả khi vỏ chuyển từ màu xanh sang màu vàng sẫm, tử y có màu đỏ, hạt màu đen .
Giống được thu hái bằng cách trèo lên cây lấy quả nhưng không được bẻ cành làm ảnh hưởng đến tán cây.
Chỉ thu những hạt có phôi cứng, màu trắng sữa, không thu hạt có phôi đã bị teo, tử y chuyển sang màu vàng.
Sau khi thu hái quả được chất thành đống cao không quá 30cm trên sàn nhà, ủ quả 1-2 ngày sau đó phơi trong nắng nhẹ để tách hạt. Hạt được ngâm trong nước 1-2 ngày sau đó sát nhẹ đãi sạch tử y trong nước lấy hạt đen. Hạt đen được phơi nơi thoáng gió khi hạt se tiến hành bảo quản hạt .
Hạt Giổi xanh được bảo quản theo 2 phương pháp: Bảo quản trong cát ẩm: hạt được trộn đều với cát có độ ẩm 8-10% (nắm cát trong tay khi bỏ ra cát không bị rơi) với tỷ lệ 1 hạt : 3 cát theo thể tích, trên phủ một lớp cát ẩm.
Định kỳ 10-15 ngày đảo hạt 1lần, tưới nước bổ sung nhằm đảm bảo độ ẩm ban đầu, phương pháp này có thể bảo quản khối lượng hạt lớn, thời gian bảo quản không được quá 3 tháng.
Bảo quản hạt trong điều kiện lạnh: Với khối lượng hạt không lớn có thể bảo quản hạt trong tủ lạnh ở nhiệt độ từ 5-15oC, thời gian bảo quản không quá 9 tháng.
Hạt giống phải có màu đen sạch, có tỷ lệ nẩy mầm đạt trên 85%.
Đất làm vườn ươm tạo cây Giổi xanh tuân thủ theo các yêu cầu chung về vườn ươm cây lâm nghiệp.
Đất làm vườn ươm được cuốc, xới, làm sạch cỏ sau đó lên luống có chiều cao 10-15 cm, rộng 1m, chiều dài tuỳ theo chiều dài của vườn ươm, xếp bầu trên luống để cấy cây.
Gieo hạt trước khi trồng 8-10 tháng tuy nhiên do hạt giổi nhanh mất sức nẩy mầm nên sau khi thu hái có thể gieo hạt ngay để tăng tỷ lệ nẩy mầm của hạt.
Hạt được xử lý theo cách: ngâm hạt đen trong nước từ 4-6 giờ, sau đó vớt ra rửa sạch, ủ trong bao vải 7-10 ngày, khi hạt nứt nanh hoặc có 2 lá mầm thì cấy vào bầu.
Vỏ bầu làm bằng Polyetylen có kích thước 10x18cm, xung quanh đục lỗ thoát nước. Ruột bầu có tỷ lệ 89% đất vườn ươm hoặc đất rừng, 10% phân chuồng hoai, 1% NPK có thành phần 5:10:5 hoặc 10:10:5.
Trước khi cấy cây mầm vào bầu phải tưới nước trên luống, dùng que cấy cây mầm vào bầu, sau khi cấy cần che bóng 50-60 %, hàng ngày tưới nước đủ ẩm cho luống cấy cây.
Trong thời gian hai tháng sau khi cấy cây phải tưới nước 2 lần/ngày vào sáng sớm và chiều khi trời râm mát. Sau 2 tháng mỗi ngày tưới 1 lần cho đủ độ ẩm. Bón thúc cây con bằng cách tưới dung dịch NPK(5:10:5) nồng độ 0,5%, với liều lượng 2 lít trên 1m2, hoặc tưới phân chuồng hoai đã pha loãng. Sau mỗi lần tưới phân phải tưới nước để rửa sạch lá.
Khi cây con cao 10-15cm cần đảo bầu kết hợp phân loại theo chiều cao để chăm sóc những cây sinh trưởng kém. Trong thời gian 3-4 tháng tiếp tục đảo bầu và phân loại cây để chăm sóc cho đến khi đem trồng. Sau 4 tháng giảm một nửa độ tàn che, tháng thứ 6 bỏ hoàn toàn dàn che, giảm dần lượng tưới nước từ tháng thứ 4-5, ngừng tưới nước 3-4 tuần trước khi đem trồng.
Để phòng trừ nấm, bệnh phải dùng Benlát C nồng độ 0,05% phun lên luống trước khi cây cây 1 tuần, sau đó 10-15 ngày phun 1 lần với lượng thuốc phun 2 lít cho 1m2.
Cây con đem trồng phải đạt 8-10 tháng tuổi, cao 40-50cm, có đường kính gốc 0,3-0,5cm, sinh trưởng bình thường, lá xanh, thân thẳng, không sâu bệnh.
4. Trồng và chăm sóc rừng
Áp dụng tiêu chuẩn ngành 04TCN 130-2006 – quy trình kỹ thuật trồng rừng Giổi xanh của Bộ NN&PTNT.
Giổi xanh được trồng ở những nơi có nhiệt độ không khí trung bình năm từ 20 đến 25oC, lượng mưa trung bình năm 1500-2500 mm, độ cao so với mặt biển không quá 1000m. Giổi xanh thích hợp với các loại đất Feralit đỏ vàng, vàng đỏ, xám vàng phát triển trên sa thạch, phiến thạch, đá macma axit, phiến thạch mica, đất còn tính chất đất rừng, sâu, ẩm, thoát nước, tầng dầy trên 40cm, hàm lượng mùn từ 4-5%, lượng K2O dễ tiêu trên 10mg/100g đất. Giổi xanh được trồng ở rừng nghèo kiệt (IIIa1), rừng non phục hồi (IIa) hay đất trảng cây bụi có cây gỗ rải rác.
Các tỉnh miền Bắc trồng vào vụ Xuân hay đầu vụ Hè từ tháng 3-6; vùng Bắc Trung Bộ trồng vào tháng 10-11; vùng Đông Nam Bộ, duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên trồng vào tháng 6-8.
Giổi xanh được trồng để làm giàu rừng hay trồng rừng kinh doanh gỗ lớn ở rừng nghèo kiệt, rừng non phục hồi, đất sau nương rẫy hoặc đất rừng sau khai thác trắng. Trồng Giổi xanh làm giàu rừng theo băng hay theo đám.
Trồng Giổi xanh làm giàu rừng theo băng: Áp dụng cho rừng nghèo kiệt, thiếu tái sinh và rừng non phục hồi sau nương rẫy. Băng được thiết kế theo hướng Đông – Tây hoặc theo đường đồng mức với địa hình có độ dốc lớn hơn 15o. Đối tượng trồng rừng có tầng cây cao 8-10m phát băng trồng rộng 5-6m, băng chừa 8-10m. Đối tượng trồng rừng có tầng cây cao 12-15m phát băng trồng 7-8m băng chừa 10-12 m. Đối tượng trồng rừng có tầng cây cao trên 15m phải hạ tán xuống dưới 15m, phát băng trồng rộng 7-8m, băng chừa 10-12m. Trên băng trồng thực bì được phát sạch đến gốc sau đó dọn ra hai bên chỉ để lại cây tái sinh và cây gỗ kinh tế, chặt bỏ hay ken chết các cây không phải là cây kinh tế có đường kính trên 10cm. Cuốc hố 40x40x40 cm trước khi trồng 1 tháng, lấp hố trước khi trồng 10-15 ngày. Trên mỗi băng trồng 1 hàng Giổi xanh, cự li cây cách cây 4 m.
Trồng Giổi xanh làm giàu rừng theo đám: Áp dụng cho rừng nghèo kiệt hay rừng non phục hồi nhưng trong quần thể rừng có diện tích đám trống tối thiểu là 200m2. Trong các đám trống thực bì được phát sát đến gốc, băm nhỏ, dọn ra ngoài, chặt bỏ hoặc ken chết cây không phải là cây kinh tế có đường kính trên 10cm, chừa lại cây tái sinh và cây gỗ lớn kinh tế. Đám rừng xung quanh lỗ trống phải chặt bỏ dây leo, hoặc cây không phải là cây kinh tế có tán lớn ảnh hưởng đến cây trồng trong đám. Cuốc hố 40x40x40cm trước khi trồng ít nhất 1tháng, lấp hố trước khi trồng 10-15 ngày. Trong đám bố trí cây cách đều nhau với cự li 4mx 4m.
Trồng rừng Giổi xanh với mục đích kinh doanh gỗ lớn: Áp dụng đối với trảng cây bụi phục hồi sau nương rẫy hoặc đất rừng sau khai thác. Trồng hỗn loài giữa Giổi xanh và Keo lá tràm hay keo lai, trồng 1 hàng Giổi xen lẫn 1 hàng keo phù trợ. Nơi có lập địa tương đối bằng phẳng thiết kế rạch trồng theo hướng Đông Tây, nơi có độ cao trên 15o thiết kế rạch trồng theo đường đồng mức, rạch trồng rộng 4m. Phát sạch, chặt, băm vụn và dọn thực bì ra ngoài diện tích trồng rừng chỉ để lại cây tái sinh và cây mục đích. Cuốc hố kích thước 60x60x60 cm đối với nơi tương đối bằng phẳng hoặc 40x40x40 cm với nơi dốc trên 15o, cuốc hố trước 1 tháng, lấp hố trước 15 ngày. Trong mỗi rạch trồng 1 hàng Giổi xanh vào chính giữa rạch với cự li 4x4m, các loài keo trồng với cự li 3x3m.
Rạch bỏ vỏ bầu trước khi trồng, không làm vỡ bầu, đặt cây thẳng giữa hố, lấp đất đầy mặt hố, nén chặt xung quanh bầu, vun lớp đất mặt xung quanh cổ rễ.
Một tháng sau khi trồng kiểm tra hiện trường để trồng dặm các cây chết. Sau 3 tháng tiến hành nghiệm thu tỷ lệ sống trên 90% đạt yêu cầu.
Rừng trồng được chăm sóc trong 5 năm liền:
– Năm thứ nhất: Sau khi trồng 2-3 tháng phát quang thực bì, dây leo, cỏ dại xâm lấn cây mới trồng, làm cỏ xới đất xung quanh gốc cây rộng 1m.
– Năm thứ hai: Chăm sóc 3 lần, lần 1vào đầu vụ xuân, phát dây leo bụi rậm xâm lấn cây trồng. Lần 2 vào đầu mùa mưa, vun xới quanh gốc trong phạm vi 1m, kết hợp bón phân NPK(5:10:3) lượng bón 200g/ cây. Lần 3, phát quang thực bì dây leo, cây bụi xâm lấn cây trồng vào cuối mùa mưa.
– Năm thứ ba: Chăm sóc 2 lần, lần 1 vào đầu vụ xuân, phát quang thực bì, dây leo cây bụi xâm lấn cây trồng. Lần 2, phát thực bì, dây leo, xới vun gốc kết hợp bón phân NPK như năm thứ hai.
Sau khi trồng 2-3 năm khi thấy tán cây phù trợ ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây giổi cần phải điều chỉnh mật độ cây phù trợ.
Năm thứ tư và thứ năm, chăm sóc 1 lần/ năm. Nội dung chăm sóc gồm phát dây leo, bụi rậm, cây bụi, loại bỏ cây sâu bệnh, cây không mục đích có tán lớn ảnh hưởng đến cây trồng trong băng, rạch .
5. Khai thác, sử dụng
Gỗ Giổi xanh có giác lõi phân biệt. Lõi màu vàng, cứng, mịn, bền, nhẹ, tỷ trọng 0,58, dễ gia công, ít cong vênh, không bị mối mọt. Gỗ dùng đóng đồ mộc trong gia đình, đóng tàu thuyền, làm nhà.
Là loài cây đang được sử dụng trồng làm giàu rừng. Một số nơi đã trồng quy mô hàng trăm ha, cây sinh trưởng tốt, có nhiều triển vọng.
Trong quá trình kinh doanh rừng Giổi xanh tiến hành nuôi dưỡng rừng 2 lần vào các năm thứ 7-8 và các năm thứ 10-12.
Lần 1 vào năm thứ 7-8 khi cây Giổi xanh trong băng hay rạch đã khép tán tiến hành loại bỏ cây sinh trưởng kém, cây cong queo, sâu bệnh,… phát luỗng dây leo, bụi rậm, chặt bỏ cây không có mục đích kinh tế trong băng chừa có tán chèn ép cây giổi trong băng trồng, chú ý khi điều chỉnh mật độ trong băng trồng không chặt 2 cây liền nhau.
Lần 2 tiếp tục phát luỗng dây leo, bụi rậm, điều chỉnh mật độ, mở tán cho cây giổi sinh trưởng, phát triển.
Tin mới nhất
Các tin khác
Kỹ Thuật Trồng Trám Đen — Viện Khoa Học Lâm Nghiệp Việt Nam
by
TRÁM ĐEN
Tên khoa học: Canarium tramdenum Dai & Ykovl.
Họ thực vật: Trám (Burseraceace)
1. Đặc điểm hình thái
Trám đen là cây gỗ lớn, cao 25-30m, đường kính 40-50cm. Thân tròn thẳng, gốc hơi có múi, phân cành cao. Tán dày, rộng, thường xanh. Vỏ màu nâu nhạt, mùi thơm hắc, thịt vỏ có nhựa màu đen.
Lá kép lông chim một lần lẻ, xanh lục sẫm, bóng, gốc hơi lệch.
Cụm hoa chuỳ dài hơn lá, hoa nhỏ màu trắng hay vàng nhạt, có lá bắc dạng vảy.
Quả hạch hình trứng, dài 3,5-4,5cm, rộng 2-2,5cm, khi chín màu tím đen. Nhân hạch 3 ô không đều. Mùa hoa tháng 4-5, quả chín tháng 10-12.
2. Đặc tính sinh thái
Trám đen phân bố trong rừng tự nhiên lá rộng ẩm thường xanh ở miền Bắc và cả Tây Nguyên ở độ cao dưới 1000m so với mực nước biển, nhiệt độ bình quân 20-24oC, lượng mưa 1500-2500 mm. Đôi khi mọc tập trung thành đám lớn gần thuần loài trên đất sâu tầng dày, ẩm, thoát nước ven sông, chân đồi thấp, bằng nhưng cũng có khả năng chịu được đất khô, lẫn sỏi đá. Cây thường được giữ lại hoặc trồng quanh vườn nhà ở vùng đồi núi thấp các tỉnh phía Bắc.
Cây ưa sáng, mọc nhanh, tái sinh hạt và chồi rất mạnh. Cây con mọc khoẻ và chịu bóng. Ưa đất còn tính chất đất rừng, mùn khá, pH=4-5.
3. Giống và tạo cây con
Nguồn hạt trám đen cũng rất nhiều nhưng phải thu lấy giống ở cây ưu trội từ 10-15 tuổi, thân thẳng, tán rộng, đã có 2 mùa quả trở lên và sai quả. Cần thu hái hạt giống ở rừng giống chuyển hoá hay rừng giống đã được công nhận.
Chọn thu những quả mập, cùi dày, vỏ có màu hơi tím, sau đó ủ quả 2-3 ngày cho chín đều. Ngâm quả trong nước 3 sôi 2 lạnh (khoảng 60oC) trong 2-3 giờ, vớt ra, dùng dao rạch dọc quả để tách vỏ lấy hạt và tốt nhất là đem gieo ngay.
Có thể bảo quản hạt bằng cách hong phơi khô trong râm rồi cho vào chum vại để hở miệng đặt nơi cao ráo, thoáng mát; hoặc trộn với cát có độ ẩm 5-8% có thể giữ được sức nảy mầm trong 3-4 tháng.
Ngâm hạt trong nước ấm 30-40oC khoảng 8 giờ, vớt ra rửa sạch, ủ trong túi vải, xếp trong nhà hoặc nơi kín gió. Khi hạt nứt nanh nhú mầm (khoảng 20 ngày) đem cấy vào bầu. Cũng có thể gieo hạt trên cát ẩm sau 10-15 ngày hạt nảy mầm đem cấy vào bầu mà không cần ủ.
Vỏ bầu bằng Polyetylen kích cỡ 15x20cm, thủng đáy. Ruột bầu tốt nhất là đất mặt dưới rừng trộn thêm 5-10% phân chuồng hoai và 1-2% supe lân theo khối lượng.
Cấy xong cắm ràng che bóng 50% và tưới ẩm. Tưới nước đủ ẩm, làm cỏ phá váng và dỡ bỏ dàn che đến khi cây đạt 7-8 tháng tuổi, cao 60-70cm, đường kính gốc 0,6-0,8cm, sinh lực tốt đem đi trồng.
4. Trồng và chăm sóc rừng
Thời vụ trồng vào tháng 2-3 hoặc tháng 7-8, khi trời râm mát, đất đủ ẩm.
Trồng toàn diện, phát thực bì, cuốc hố 40x40x40cm, bón lót 1-2kg phân chuồng hoai có trộn 0,05-0,1kg NPK (5:10:3) cho mỗi gốc. Mật độ 400-500 cây/ha, cự ly cây cách cây 4-5m, hàng cách hàng 5m. Hai, ba năm đầu trồng xen lạc, lúa, đỗ, sắn, những năm sau xen cây cố định đạm như cốt khí, đậu thiều.
Trồng theo đám quanh vườn nhà, cuốc hố 50x50x50cm, bón lót 2-3 kg phân chuồng hoai có trộn 0,05-0,1kg NPK (5:10:3) cho mỗi hố. Mật độ 300-400 cây/ha, cự ly cây cách cây 4-5m, hàng cách hàng 6m. Trồng xen cây rau màu hoặc cây ăn quả giữa các hàng cây và đám cây.
Chăm sóc 3 năm liền: Năm đầu 1-2 lần, phát thực bì, dẫy cỏ quanh gốc, xới vun gốc với đường kính 0,7-0,8m.
Năm thứ hai 2 lần, vào vụ Xuân và cuối Thu, cách chăm sóc như năm đầu và có bón thêm 0,05-0,1kg NPK (5:10:3) cho mỗi gốc vào lần 1.
Năm thứ ba chăm sóc 2 lần giống năm thứ 2 nhưng mở rộng đường kính xới dẫy quanh gốc rộng 1-1,2m.
Tỉa thưa cây xấu, cong queo, sâu bệnh khi rừng 6-7 tuổi. Bón thúc 6-8kg phân chuồng hoai + 1kg NPK (5:10:3) cho mỗi gốc theo 3 hốc cách đều, cách gốc 0,8-1m để nuôi dưỡng cây.
Không để người và gia súc phá hoại. Có biện pháp phòng chống cháy, phòng trừ sâu bệnh hại.
5. Khai thác, sử dụng
Trám đen cũng như trám trắng là cây đa tác dụng, vừa cho gỗ, vừa lấy nhựa và cho quả ăn được.
Gỗ có tỷ trọng 0,73, xếp nhóm VII, màu xám trắng, thớ mịn, vân không rõ, mềm nhẹ, dễ nứt nẻ, dễ gia công chế biến, dùng làm gỗ bóc, gỗ dán, làm diêm, bút chì, bột giấy, sau ngâm tẩm làm nhà, đóng đồ mộc tốt.
Nhựa có chứa Côlôphan và tinh dầu gần giống như nhựa Trám trắng, dùng chế sơn, véc ni, dầu thơm, dược liệu, làm hương, keo,…
Quả ngoài cách ăn dân giã như dùng để luộc, muối, nấu với thịt, cá làm thức ăn còn dùng để làm ô mai, mứt, nước giải khát. Mỗi cây 10-15 tuổi có thể cho 50-70 kg quả/ năm.
Thu quả: Rừng 8 tuổi có thể thu hoạch, nếu chăm sóc tốt đạt 1-2 tấn quả/ha. Tuổi rừng càng tăng lượng quả cũng nhiều. Chu kỳ sai quả 2-3 năm, có thể thu hoạch kéo dài 50 năm.
Chích nhựa: Có thể đẽo máng ở gốc kết hợp lấy nhựa hàng ngày nhưng không nên chích kiệt để nuôi dưỡng cây lấy quả và cho gỗ.
Lấy gỗ: Rừng 30-40 tuổi cần chặt trắng lấy gỗ và trồng lại. Gỗ khi khai thác, cắt khúc, bóc vỏ và ngâm tẩm bằng thuốc bảo quản ngay để tránh mối, mục rồi đưa vào chế biến sử dụng.
Tin mới nhất
Các tin khác
Kỹ Thuật Trồng Keo Lá Tràm — Viện Khoa Học Lâm Nghiệp Việt Nam
by
Tên khác: Tràm bông vàng
Tên khoa học: Acacia auriculiformis A. Cunn. ex Benth.
Họ thực vật: Trinh nữ (Mimosaceae)
1. Đặc điểm hình thái
Là cây gỗ nhỡ, chiều cao có thể hơn 25m, đường kính có thể tới 60cm. Thân tròn thẳng, tán rộng và phân cành thấp, cành thường phân nhánh đôi, vỏ dầy màu nâu đen.
Cây con ở giai đoạn 2-3 tuần kể từ khi nẩy mầm có 1-2 lá kép lông chim 2 lần chẵn được gọi là lá thật. Tiếp theo sau đó xuất hiện lá biến dạng trung gian phần đầu vẫn là lá kép, phần cuống phình ra tạo thành hình mũi mác thẳng, dài và rộng bản. Sau đó, lá kép bị mất hoàn toàn được thay thế bằng lá đơn trưởng thành, mọc cách, mép lá không có răng cưa, phiến hơi cong như hình lưỡi liềm, gọi là lá giả. Loại lá này được tồn tại trong suốt thời gian sống của cây, lá dày, màu xanh thẫm, cuống ngắn có 3 gân gốc chạy song song dọc theo phiến lá.
Hoa tự hình bông dài 8-15cm, mọc ở nách lá gần đầu cành, tràng màu vàng nhiều nhị vươn dài ra ngoài hoa.
Quả đậu xoắn, hạt nằm ngang, tròn và dẹt khi khô màu nâu bóng, dây rốn dài, quấn quanh hạt. Khi còn non quả hình dẹt, mỏng, thẳng, màu vàng khi già chuyển sang mầu nâu nhạt, vỏ quả khô hình xoắn, mỗi quả có từ 5-7 hạt.
Khi chín vỏ quả khô và nứt ra, hạt vẫn được dính với vỏ bằng một sợi dây màu vàng ở rốn hạt. Hạt màu nâu đen và bóng, mỗi kg có 45.000-50.000 hạt.
2. Đặc tính sinh thái
Keo lá tràm phân bố tự nhiên chủ yếu ở phía Bắc bang Queensland và Northern Territory của Ôxtralia và nhiều vùng của Papua Niu Ghi Nê, kéo dài tới Irian Jaya và quần đảo Kai của Inđônêxia. Phạm vi phân bố nằm giữa vĩ độ 50 và 170 Nam, nhưng tập trung chủ yếu ở các vĩ độ từ 8-160Nam, độ cao tuyệt đối dưới 600m, phân bố nhiều nhất ở dưới 100m. Hiện nay Keo lá tràm đã được nhân rộng và gây trồng ở nhiều nước trên thế giới như Thái Lan, Trung Quốc, Malaixia, Philippin, Việt Nam, Ấn Độ,….
Keo lá tràm là loài cây ưa sáng mạnh, khả năng thích ứng rộng, chúng có thể sống được ở những vùng có mùa khô kéo dài từ 4-6 tháng, lượng mưa hàng năm chỉ khoảng 600-700mm, hoặc những vùng lạnh nhiệt độ xuống dưới 100C nhưng phát triển kém. Tuy nhiên, chúng sinh trưởng tốt ở những nơi có khí hậu nóng ẩm và cận ẩm, nhiệt độ trung bình năm trên 240C, nhiệt độ tháng nóng nhất từ 32-340C, tháng lạnh nhất từ 17-220C. Lượng mưa trung bình năm trong khoảng 2000-2500mm, và chỉ có từ 1-2 tháng mùa khô, độ cao từ 0-600m, tốt nhất ở độ cao dưới 100m so với mực nước biển.
Keo lá tràm là loài cây dễ gây trồng, thích nghi được với nhiều loại đất đai khác nhau như đất cát ven biển, đất đồi núi phát triển trên phiến thạch sét, phiến thạch mica, nai, granit, phù sa cổ…, với độ pH từ 3-9. Chúng thích nghi tốt với những nơi có tầng đất sâu ẩm, giàu dinh dưỡng và nơi có pH trung tính hoặc hơi chua. Tuy nhiên các cây họ Đậu nói chung và Keo lá tràm nói riêng nhờ có nốt sần có khả năng cố định đạm nên chúng không những có khả năng thích ứng tốt trên những loại đất xấu, thoái hoá, nghèo kiệt dinh dưỡng, nhất là nghèo đạm mà còn có tác dụng cải tạo đất rất tốt.
4. Giống và tạo cây con
Áp dụng tiêu chuẩn ngành QPN19-96 – quy phạm kỹ thuật tạm thời trồng rừng Keo lá tràm ban hành kèm theo quyết định số 1410 NN/QĐ ngày 20-8/1996 của Bộ NN& PTNT.
Cây 3-4 năm tuổi đã cho quả nhưng để đảm bảo thu được hạt có chất lượng tốt, chỉ thu quả ở những cây mẹ từ 5 tuổi trở đi trong các rừng giống, vườn giống đã được công nhận. Ưu tiên lấy giống của các xuất xứ Coen river, Mibini, Morehead river đã được công nhận là giống tiến bộ kỹ thuật để phục vụ trồng rừng.
Đặc biệt quan tâm sử dụng các giống mới được công nhận gồm các dòng AA1, AA5, AA9 cho các tỉnh vùng Đông Nam Bộ và những nơi có điều kiện tương tự; các dòng BVlt25, Bvlt83, Bvlt84, Bvlt85 cho Đông Hà – Quảng Trị, Ba Vì – Hà Nội; dòng Clt7 cho vùng Bắc Trung Bộ, Đông Nam Bộ và những nơi có điều kiện tương tự; các dòng Clt19, Clt57, Clt64, Clt98, Clt133 cho Đồng Hới – Quảng Bình và những nơi có điều kiện tương tự; các Clt1F, Clt18, Clt26, Clt43, Clt171 cho Bầu Bàng – Bình Dương và những nơi tương tự.
Thời gian thu hái quả đối với các tỉnh miền Nam là tháng 2-3, còn với các tỉnh miền Bắc thu hái muộn hơn vào tháng 4-6. Quả thu về đem hong phơi khoảng 3 ngày cho vỏ quả khô đều, sau đó tách hạt bằng cách cho quả vào bao tải đập cho hạt tách ra, tiếp đến loại bỏ vỏ, tạp vật đem phơi hạt trong bóng râm 2-3 ngày, hạt khô (khi độ ẩm trong hạt còn khoảng 7-8%) được cất trữ trong túi ni lông, để nơi khô ráo thoáng mát, có thể giữ được sức nảy mầm 18 tháng.
Tỷ lệ chế biến khoảng 3-4kg quả cho 1kg hạt, tỷ lệ nảy mầm ban đầu có thể đạt 90%.
Hạt Keo lá tràm có lớp vỏ dày, cứng khó thấm nước và thấm khí do đó trước khi gieo phải được xử lý bằng nước nóng 1000C. Ngâm hạt trong nước sôi 1-2 phút, sau đó vớt ra ngâm vào nước lạnh qua đêm, vớt ra rửa chua xong ủ hạt trong túi vải sau 2-3 ngày hạt bắt đầu nứt nanh đem ra cấy vào bầu (trong thời gian ủ hạt phải tiến hành rửa chua hàng ngày). Có thể gieo hạt thẳng bầu hoặc gieo vãi trên luống mà không cần ủ hạt trong túi vải, cần lưu ý khâu phòng bệnh, nấm cho hạt trước khi gieo.
Ngoài tạo cây con từ hạt, có thể dùng phương pháp nhân giống sinh dưỡng để tạo cây con (giâm hom và nuôi cấy mô) do Keo lá tràm là cây có hệ số nhân giống bằng giâm hom cao. Hom phải được trẻ hoá, do đó cần phải xây dựng vườn vật liệu lấy hom. Vật liệu giâm hom sau khi thu về được xử lý để tạo hom, chọn những hom bánh tẻ, cắt bớt chiều dài chỉ để lại 10-15cm, lá được cắt bớt để hạn chế thoát hơi nước, để lại 2-3 lá/hom, cắt bỏ 2/3 phiến lá, gốc hom cắt vát chéo. Tiếp đó hom được khử nấm bằng dung dịch benlat 1-2% trong khoảng 5-10 phút thì vớt ra chấm thuốc kích thích ra rễ và cắm vào bầu đất hoặc cát đã được xử lý bằng Benlat. Hom được để trong lồng chụp có ni lông che kín để giữ ẩm, phía trên lồng chụp được che bằng lưới đen để tránh ánh sáng trực tiếp. Phải luôn đảm bảo giữ ẩm cho hom, liều lượng phun cần phải căn cứ vào thời tiết. Sau khoảng 2-3 tuần hom bắt đầu ra rễ, nếu được chăm sóc tốt tỷ lệ hom ra rễ có thể trên 90%.
Tuỳ theo mục đích mà tiêu chuẩn cây con đem trồng rừng có khác nhau, nếu trồng rừng phòng hộ cây cao 1-1,2m đường kính cổ rễ 1-1,5cm, còn trồng sản xuất thì cây cao 20-25cm, đường kính cổ rễ 0,3-0,4cm là đạt tiêu chuẩn.
5. Trồng và chăm sóc rừng
Có thể mở rộng gây trồng ở những nơi có lượng mưa bình quân năm 1200-1600mm, 2100-2500mm, nhiệt độ bình quân năm 22-24oC hoặc 28-30oC, nhiệt độ bình quân tháng nóng nhất 32-34oC, nhiệt độ bình quân tháng lạnh nhất 17-22oC, nhiệt độ tối cao tuyệt đối 34-40oC, nhiệt độ tối thấp tuyệt đối 12-14oC, có 3-5 tháng mưa ít hơn 50mm, độ cao 250-500m so với mực nước biển, địa hình dốc 15-25o; loại đất phèn trung bình và nhẹ, đất cát, đất đỏ vàng và đất mùn trên núi, đất xói mòn trơ sỏi đá, đất thung lũng dốc tụ, đất có độ dày 50-100cm.
Diện tích đất tự nhiên toàn quốc thích hợp để trồng Keo lá tràm chiếm 24,5%, có thể mở rộng 45,5%, ít thích hợp 30,0%.
Ở nước ta Keo lá tràm thường trồng thuần loài, một số nơi cũng được trồng hỗn loài với một số cây như bạch đàn, Phi lao, trám, thông,…
Các tỉnh Bắc bộ và Thanh Hoá trồng vụ Xuân Hè (tháng 3-5), có thể trồng vụ Thu (tháng 7-8). Các tỉnh ven biển miền Trung trồng vụ Thu Đông (tháng 9-11). Các tỉnh Tây Nguyên và Nam bộ trồng đầu mùa mưa (tháng 4-6).
Ở những nơi đất bị ngập úng, đất cát bán ngập, đất phèn phải lên líp, trồng sau khi mùa mưa bắt đầu được 1 tháng là tốt nhất.
Nơi có thực bì cao và dày rậm phải phát dọn thực bì toàn diện hoặc theo băng, nơi thực bì thưa thớt thì chỉ cần phát dọn quanh hố trồng, làm đất cục bộ, cuốc hố với kích thước 40x40x40cm.
Mật độ trồng thường 2500-3000 cây/ha cho rừng thuần loài để phòng hộ, còn với rừng hỗn giao tuỳ theo mục đích mà bố trí cho phù hợp. Đối với rừng trồng sản xuất, mật độ trồng thích hợp là 1300-1600 cây/ha.
Là loài cây ưa sáng mạnh do đó sau khi trồng phải chú ý chăm sóc phát luỗng giây leo bụi rậm lấn át đảm bảo đủ ánh sáng cho cây trồng nhất là trong 3 năm đầu khi rừng chưa khép tán.
6. Khai thác, sử dụng
Keo lá tràm là cây thường xanh với tán lá khá dày, hệ rễ phát triển và có nấm cộng sinh cố định đạm nên có tác dụng chống xói mòn, phòng hộ và cải tạo đất rất tốt.
Là cây đa tác dụng, mọi sản phẩm thu từ cây đều có giá trị kinh tế. Gỗ có tỷ trọng khá cao (0,6-0,75), màu nâu đỏ hoặc xám nâu, nặng và rắn, có vân thớ đẹp giống như gỗ cẩm lai nên có nhiều nơi gọi là gỗ cẩm lai giả. Gỗ được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau như làm trụ mỏ, ván dăm, nguyên liệu giấy, xây dựng nhà cửa, làm đồ gia dụng và đồ mộc xuất khẩu,…. Cây cũng có thể dùng làm cây chủ để nuôi thả cánh kiến đỏ, làm giá thể để nuôi mộc nhĩ hoặc làm củi. Vỏ chứa tanin (hàm lượng 13%) có thể dùng cho nghề thuộc da.
Ngoài giá trị từ gỗ và vỏ, hoa Keo lá tràm còn có thể dùng để sản xuất nước hoa và phục vụ cho nghề nuôi ong vừa cung cấp mật ong cho thị trường vừa góp phần gián tiếp thúc đẩy quá trình thụ phấn cho cây trồng. Keo lá tràm có hoa màu vàng tươi và có thể ra hoa nhiều lần trong năm, có bộ tán khá đẹp, cây dễ trồng, ít sâu bọ nên có thể trồng làm cây xanh, cây trang trí trong các công viên và ven các đường phố.
Chu kỳ kinh doanh gỗ nhỏ để làm gỗ giấy, gỗ dăm thường 9-10 năm tỉa thưa 1 lần vào tuổi 5-6, chặt bỏ những cây mọc kém, bị chèn ép, chỉ để lại 800-1000 cây tốt phân bố đều trên 1 ha.
Để kinh doanh gỗ lớn có thể tỉa thưa 2 lần, lần đầu vào tuổi 6-8, cường độ tỉa từ 1/3 đến 2/5 số cây ban đầu, lần 2 tỉa vào tuổi 10-15, chỉ để lại 400-500 cây tốt nhất trên 1 ha sau 20-25 năm sẽ khai thác chính là phù hợp.
Năng suất thu được với kinh doanh gỗ nhỏ sau 9-10 năm có đạt được 12-15 m3/ha/năm, nơi đất tốt và trồng thâm canh có thể đạt 20 thậm chí 30 m3/ha/năm.
Sau khi khai trắng luân kỳ 1 Keo lá tràm tái sinh hạt rất mạnh với hàng vạn cây trên một ha, nếu cành nhánh để lại được rải đều và đốt thì tỷ lệ cây tái sinh còn cao hơn nhiều. Do vậy, nếu có biện pháp tỉa thưa nuôi dưỡng, xúc tiến tái sinh tự nhiên thích hợp có thể tạo thành rừng mới cho luân kỳ 2 mà không phải trồng lại.
Tin mới nhất
Các tin khác
Bạn đang đọc nội dung bài viết Kỹ Thuật Trồng Cây Huỷnh — Viện Khoa Học Lâm Nghiệp Việt Nam trên website Vitagrowthheight.com. Hy vọng một phần nào đó những thông tin mà chúng tôi đã cung cấp là rất hữu ích với bạn. Nếu nội dung bài viết hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!